niedziela, 6 marca 2016

Miasteczko Noć i wieś Skolska w dawnym powiecie kruszwickim

Miasteczko Noć

Do powiatu kruszwickiego, jak donosi lustracja z 4 sierpnia 1789 roku należało miasteczko Noć. Było to półmiasteczko na gruncie królewskim, wieś należała do parafii broniszewskiej, leżącej w posesji stolnika kruszwickiego Józefa Sokołowskiego, ziemi nadanej prawem przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, poprzez chorążego kowalskiego Teodora Sokołowskiego 10 stycznia 1766 roku; świadectwo nadania ziemi wystawił Dominik Jaroszewski, burgrabia grodzko-radziejowski, listem Komisji Skarbu Koronnego 18 grudnia 1766 roku.

W Noci pracowało 3 chłopów rolnych, każdy posiadał 130 zagonów, trzy dni pracowali wołem, czwartego dnia ręcznie, a zwierzęta odpoczywały.

Półmiasteczko Noć położone było pod wsią Buszkowo. Granicę między królewszczyzną, a sąsiednią prywatną ziemią wydzielał strumyk (oddzielała strużka), która wpadała do rzeki Noci.

W granicach miasteczka znajdował się stary dwór z szachulcu (postawiony w węgieł). Posiadał dwie izby i schowek postawiony za budynkiem główny. Dach wyłożony był słomą. Dwór posiadał chlew i stajnie, a także oborę i owczarnie, wszystkie zabudowania miały dachy ze snopków słomy położone.

Wieś Skolska

W tymże powiecie kruszwickim, w parafii skolskiej leżała w posesji należącej do Władysława Chociszewskiego wieś Skolska. Chociszewski dzierżawił ta ziemię jak podaje dokument lustracji z 1787 roku, potwierdzony księgami grodu radziejowskimi z 12 stycznia.

Wieś posiadała również dwór z szachulcu (w węgieł budowany). Dwór posiadał izbę i boczną izbetkę, a także izbę czeladną i komorę. W sieni znajdowała się kuchnia, a za nią pokoje przedzielone progami. Naprzeciwko dworu stał lamus – spichlerz z szachulcu, z dachem słomianym. Dalej z tyłu dworu, w jego rogu, stały stajnie i obory, a także dwie stodoły stara i nowa, każda posiadała cztery schowki, dachy także słomiane.

Posiadłość wsi Skolskiej obsługiwało sześciu gospodarzy, pracujących 3 dni bydłem i 3 dni ręczno. Pracowało dwóch komorników pracujących od św. Małgorzaty do św. Michała.

Do wsi należał także młyn wodny, zwany Pilich. Był to korzecznik o jednym kole. Młyn płaci dworowi 270 złp, tak jak rybak na jeziorze płacący 55 złp. W dworze pracowało trzech czynszników, płacili 30 złp czynszu rocznie. Do wsi przylega bór sosnowy, ale jego większa część należy do pobliskiej wsi Norzyczyna. Pastwiska użyczały Kobylniki.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, na podstawie źródła: Lustracja dóbr królewskich XVI-XVIII wieku. Wielkopolska i Kujawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa-Poznań-Toruń 1977 rok.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz