piątek, 3 czerwca 2016

Kujawskie działaczki do II wojny światowej


Adamczyk Anna urodziła się 8 lipca 1902 roku. Była córką Franciszka i Katarzyny (z domu Kaczmarek). W latach 1936 – 1939 była prezeską Włościanek w Chełmcach. Zmarła 14 kwietnia 1972 roku i pochowana została na cmentarzu parafialnym w Chełmcach.

Bochat Salomea (z domu Szyper) urodziła się 11 listopada 1885 roku w Inowrocławiu. Była córką Wojciecha i Wiktorii (z domu Stelmachowskiej). Po wyjściu za mąż zamieszkała w Ciechrzu koło Strzelna. W latach 1933 – 1939 była prezeską Kółka Włościanek w Strzelnie. Pod jej kierownictwem rozwijano hodowlę drobiu, trzody chlewnej i owiec, organizowano konkursy gotowania, pieczenia ciast, zapraw, wyrobu serów, szycia i dziewiarstwa. Prowadzono współzawodnictwo w prowadzeniu ogródków warzywnych i kwiatowych. Zmarła 17 października 1965 roku w Ciechrzu. Pochowana została na cmentarzu parafialnym w Rzadkwinie.

Bochat Wanda (z domu Kobus) urodziła się 9 września 1909 roku w Strzelnie. Była córką Stanisława i Rozalii (z domu Kubskiej). Ukończyła szkołę wydziałową w Strzelnie i szkołę gospodarczą w Pleszewie. W latach 1937 – 1939 była prezeską Kółka Włościanek w Murzynnie. Podczas II wojny światowej przebywała w Przewłoce koło Parczewa w województwie lubelskim. Po wojnie zamieszkała w Ostrowie koło Gniewkowa i prowadziła bibliotekę gromadzką w Wierzchosławicach.

Borowiak Józefa (z domu Ziętara) urodziła się 5 marca 1888 roku w Nowej Wsi. Była córką Ignacego i Katarzyny (z domu Ruśkiewicz). Wyszła za mąż za Jakuba Borowiaka, który w 1920 roku kupił gospodarstwo rolne w Nożyczynie w powiecie strzelińskim i tam zamieszkał z rodziną. W 1921 roku został sołtysem gminy Nożyczyn. Działał w Kółku Rolniczym w Siedlimowie. Józefa była członkinią Kółka Włościanek w Siedlimowie. Obydwoje za działalność w organizacjach zostali odznaczeni dyplomami. Józefa zmarła 16 grudnia 1970 roku w Nożyczynie.

Burzyńska Salomea (z domu Wieczorek) urodziła się 14 października 1889 roku w Szalejewie koło Gąsawy. Była córką Antoniego i Marianny. Po wyjściu za mąż zamieszkała w Ciechrzu koło Strzelna. W latach 1921 – 1933 była prezeską Kółka Włościanek w Strzelnie. Zmarła 16 listopada 1964 roku.  

Chrzanowska Halina (z domu Majeska) urodziła się 26 października 1898 roku w miejscowości Kobylec. W okresie międzywojennym mieszkała w Rąbinie (dziś Inowrocław). W 1928 roku należała do współzałożycielek Kółka Włościanek w Inowrocławiu i został wybrana prezeską tego Kółka. Miała również zasługi w rozwoju tych organizacji w powiecie inowrocławskim. W 1931 roku weszła w skład wicepatronu, a w 197 roku została sekretarką zarządu powiatowego kółek włościanek w Inowrocławiu. W czasie okupacji hitlerowskiej została wysiedlona pod Królewiec. Po II wojnie światowej do 1954 roku przebywała koło Olsztyna, a potem zamieszkała w Gnieźnie. Tam zmarła 6 czerwca 1961 roku.


Dembińska Teresa (z domu Ostaszewska) urodziła się 18 września 1882 roku we Włocławku. Była córką Antoniego i Teresy (z domu Gołkowska). Wyszła za mąż za Teodora Dembińskiego, ziemianina, członka Związku Ziemian na powiat inowrocławsko-strzeliński. Zamieszkała wraz z mężem w Janikowie. W okresie międzywojennym była prezeską Kółka Włościanek Janikowo-Sielec i członkinią wicepatronu kółek włościanek na powiat inowrocławski. Organizowała kursy szycia, robót ręcznych, hodowli drobiu, zapraw oraz urządzała wycieczki i wieczorki taneczne. Zmarła 13 czerwca 1949 roku w Poznaniu.

Dietl Aniela (z domu Znaniecka) urodziła się 18 września 1900 roku w Łąkocinie. Jej ojciec Adam był pierwszym polskim starostą w Inowrocławiu, a także długoletnim członkiem i prezesem Kółka Rolniczego Łojewa i Szymborza. Jako członek Rady Nadzorczej Cukrowni Mątwy przyczynił się do jej rozwoju. Wraz ze swą żoną Heleną (z domu Janta Połczyńska), matką Anieli, nie szczędził środków finansowych na cele charytatywne. Gdy Aniela miała 11 lat jej matka założyła Kółko Ziemianek w Inowrocławiu i pełniła w nim funkcję prezeski, a dwa lata później założyła Kółko Włościanek w Szymborzu. Angażowała się w zbieranie funduszy i odzieży dla potrzebujących dzieci ze żłobka i przytuliska. Również starszy brat Anieli, Józef, był działaczem społecznym. Był prezesem Kółka Rolniczego w Szymborzu i wiceprezesem Wielkopolskiego Towarzystwa Kółek Rolniczych. Gdy wybuchła II wojna światowa został za swą działalność aresztowany i 5 listopada rozstrzelany w lasach koło Gniewkowa. W atmosferze działaczy wzrastała Aniela. Nic dziwnego więc, że sama również pracowała społecznie. W 1920 roku zdała maturę w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu i podjęła naukę na wydziale polonistyki na Uniwersytecie Poznańskim. W 1923 roku poślubiła Bronisława Dietla, który od 6 lipca 1922 pełnił funkcję starosty inowrocławskiego. Do 1929 roku mieszkali w Inowrocławiu. Aniela pracowała społecznie w wielu organizacjach charytatywnych, m.in. w Polskim Czerwonym Krzyżu. Była przewodniczącą Koła Przyjaciół Harcerstwa w Inowrocławiu, prezeską Kółka Włościanek w Złotnikach Kujawskich. Następnie przeniosła się do Poznania gdzie odbyła studia w Wyższej Szkole Handlowej i poświęciła się pracy pedagogicznej. Okres okupacji hitlerowskiej spędziła w Jacentowie i Ostrowie Świętokrzyskim. Po wojnie wróciła wraz z mężem do Poznania i poświęciła się szkolnictwu handlowemu. W 1952 roku została wdową. Zmarła w 2005 roku. (źródła: Życiorys Anieli ze Znanieckich Dietlowej, Poznań 1953.)

Grabska Aniela z Leszcz. W latach 1936 – 199 była prezeską Kółka Włościanek w Łabędzinie.

Iwicka Marianna (z domu Zielińska) urodziła się 25 marca 1886 roku w Paprosie. Była córką Nikodema i Antoniny. Jej ojciec był długoletnim członkiem Kółka Rolniczego w Pieraniu. W czasie Powstania Wielkopolskiego dostarczał żywność walczącym powstańcom. Marianna wyszła za maż za Franciszka Iwickiego i zamieszkała w Chrustowie. Od 1930 do 1939 roku była prezeską Kółka Włościanek w Przybysławiu. Jej mąż, prezes Koła Rolniczego również w Przybysławiu, w październiku 1939 roku został przez Niemców zamordowany. Marianna zmarła w Inowrocławiu 14 lipca 1963 roku.

Jaczyńska Marianna (z domu Czernicka) była ziemianką. Urodziła się w 1907 roku w miejscowości Dobre na Kujawach. Była córką Józefa i Gabrieli (z domu Rawicz Kosińskej). Wyszła za mąż za Władysława Jaczyńskiego około 1920 roku i zamieszkała w Piaskach. W latach 1933 – 1939 była prezeską Kółka Włościanek w Bachorcach. Dążyła do rozwijania współpracy między kobietami oraz podejmowania wspólnych prac społecznych. Po II wojnie światowej zamieszkała w Warszawie. Zmarła 12 marca 1985 roku.

Kemnitz Wanda (z domu Stańczyk) urodziła się 20 marca 1879 roku w Białośliwiu koło Wyrzyska. Była Córką Antoniego i Marianny (z domu Bartoszek). Uczęszczała do szkól w Białośliwiu i Nakle. W latach 1899 – 1932 mieszkała w Bachorcach. Przez sześć lat była prezeską Kółka Włościanek w Bachorcach. Następnie przeprowadziła się do Tarnówka gdzie mieszkała do 1942 roku. Zmarła 23 sierpnia 1942 roku w Aleksandrowie Kujawskim. (Dziennik Kujawski nr 9 z 13.01.1932 r.)

Kędzierska Cecylia (z domu Pomianek) urodziła się 13 sierpnia 1909 roku w Dąbrowie w powiecie rzeszowskim. Była córką Jana i Marii (z domu Rodzoń). W 1934 roku wyszła za mąż za Kazimierza Kędzierskiego i zamieszkała w Słońsku w powiecie inowrocławskim. Kilka lat później została wybrana prezeską włościanek w Słońsku. Następnie przeprowadziła się do Inowrocławia.

Kosiak Jadwiga urodziła się 9 grudnia 1905 roku w miejscowości Junczewo. Była córką Józefa i Marii (z domu Nowak). Mieszkała w Jaksicach koło Inowrocławia. W latach 1938 – 1939 pełniła funkcję wiceprezeski Koła Włościanek Tuczno – Jaksice. Zmarła 28 października 1948 roku w Jaksicach.

Kubska Walentyna (z domu Barczak) urodziła się 14 lutego 1892 roku. Córka Antoniego i Agnieszki (z domu Cabańskiej). Wyszła za mąż za Kazimierza Kubskiego i zamieszkała w Warzynie w powiecie inowrocławskim. W latach trzydziestych była prezeską Kółka Włościanek w Kijewie. Zmarła 14 lipca 1963 roku w Murzynnie koło Gniewkowa.

Majchrzak Anna (z domu Żmudzińska) urodziła się 19 lipca 1890 roku w Gołańczy. Była córką Antoniego i Stanisławy (z domu Burzyńskiej). W 1913 roku wyszła za mąż za Bartłomieja Majchrzaka i zamieszkała w Gniewkowie. Tutaj była długoletnią członkinią zarządu i wiceprezeską Kółka Włościanek. Zmarła 15 lutego 1967 roku w Gniewkowie.

Mazalon Monika (z domu Kemnitz) urodziła się 28 kwietnia 1906 roku w Bachorcach. Była córką Pawła i Wandy (z domu Stańczyk). Pełniła funkcję prezeski Kółka Włościanek w Rusinowie. Zmarła 12 czerwca 1969 roku w Gocanowie.

Mentkowska Maria była nauczycielką i długoletnią prezeską Kółka Włościanek w Chełmcach.

Miech Kazimiera (z domu Strehl) urodziła się 18 lipca 1896 roku. Była córką Władysława i Kazimiery (z domu Czarlińskiej). Wyszła za mąż za Czesława Miecha i zamieszkała w Brześciu nad Gopłem. W 1930 roku założyła Kółko Włościanek w Witowicach i do 1939 roku była prezeską tej organizacji. Po II wojnie światowej mieszkała w Inowrocławiu, zmarła 15 kwietnia 1961 roku. Jej grób znajduje się na cmentarzu parafialnym w Brześciu nad Gopłem.

Mlicka Janina (z domu Chrzanowska) była ziemianką. Urodziła się 25 września 1893 roku w Stanisławowie. Była córką Józefa i Heleny (z domu Panilniowskiej). W 1916 roku wyszła za mąż za Józefa Mlickiego i zamieszkała w Ostrówku nad Gopłem. Była prezeską Kółka Włościanek w Złotowie. Okres okupacji hitlerowskiej spędziła początkowo w obozie pod Inowrocławiem, a następnie w Generalnej Guberni. Zmarła 9 listopada 1979 roku w Szczecinie.

Mlicka Józefa (z domu Trzebińska) była ziemianką. Urodziła się 3 czerwca 1879 roku w Będzitowie w powiecie inowrocławskim. Była córką Erazma i Heleny (z domu Karłowskiej). Wyszła za mąż za Stanisława Mlickiego z Leszcz (syna Dionizego i Walentyny z Mieczkowskich). W 1905 roku sprzedali Leszcze i kupili majątek Gnojno pod Inowrocławiem. Tu rozwijała szeroką działalność społeczną wśród kobiet wiejskich. Przez wiele lat była wicepatronką kółek włościanek w powiecie inowrocławskim. Dzięki jej staraniom powstały kółka Włościanek w Chlewiskach, Pieraniu, Murzynnie i Kijewie. Ponadto przez szereg lat pełniła funkcję prezeski Koła Ziemianek w Inowrocławiu. Zmarła 9 października 1961 roku w Poznaniu.

Mrówczyńska Irena urodziła się 27 lipca 1908 roku w Strzelnie. Była córką Pawła i Anny (z domu Markiewicz). Ukończyła Szkołę Wydziałową w Inowrocławiu. W latach międzywojennych mieszkała w Kościelcu. Należała do współzałożycielek Kółka Włościanek w Kościelcu. Przez wiele lat pełniła funkcję sekretarki tej organizacji. Była również przodowniczą żeńskiego Zespołu Przysposobienia Rolniczego. Po II wojnie światowej pracowała w Zakładach Roszarniczych w Pakości, a później w Spółdzielni Mleczarskiej w Inowrocławiu.

Nowak Katarzyna (z domu Smul) urodziła się 10 listopada 1878 roku jako córka Andrzeja i Teofili (z domu Bandoch). Mieszkała w Sierakowie. W 19190 roku została wybrana pierwszą sekretarką pierwszego w Wielkopolsce Kółka Włościanek w Kościeszkach. Zmarła 30 listopada 1960 roku w Sierakowie.



Podkólińska Stefania (z domu Grabińska) urodziła się 28 maja 1893 roku w Warszawie. Była córką Edwarda i Marii (z domu Brandl). W 1916 roku wyszła za mąż za Jana Podkólińskiego i przez 11 lat zamieszkiwali w miejscowości Zawada w powiecie włocławskim. W 1927 roku przeprowadzili się do Janowic koło Inowrocławia. Tu zaangażowała się w pracę społeczną. Została wybrana prezeską Kółka Włościanek Markowice – Krusza Duchowna. Organizowała kursy szycia, gotowania, pieczenia, tkania. Była też organizatorką wycieczek i zabaw. Na spotkaniach wygłaszała referaty i odczyty, m.in. „O pracach kobiecych”, „Samowystarczalność kobiety”, z 1936 roku i „O wylęgu drobiu” z 1937 roku. Okres II wojny światowej spędziła w Warszawie. Tam też zmarła 27 lutego 1977 roku.

Podlaszewska Stefania (z domu Czenecka). Urodziła się w 1875 roku. Mieszkała w Opokach w gminie Dąbrowa Biskupia. W latach 1934 – 1939 była prezeską Kółka Włościanek w Opokach. Zmarła 4 maja 1939 roku.

Ponińska Aniela (z domu Komierowska). Była ziemianką. Urodziła się 3 maja 1898 roku w Sabolewie w powiecie bocheńskim. Była córką Konstantego i Heleny (z domu Gniewosz). Wyszła za mąż za Edwarda Ponińskiego i zamieszkiwała początkowo w Piotrkowicach, a później w Kościelcu koło Inowrocławia. W połowie czerwca 1930 roku założyła Kółko Włościanek w Kościelcu i została wybrana jego prezeską. Funkcję tę pełniła do 1939 roku. Szerzyła działalność oświatową i kulturalną. W lipcu 1939 roku wygłosiła referat „O budowie schronów i uszczelnianiu mieszkań przeciw gazom”. W 1936 roku została wybrana w skład zarządu Koła Ziemianek w Inowrocławiu, do którego również należała. W czasie okupacji niemieckiej zamordowany został jej mąż. Wtedy wraz z dziećmi zamieszkała w Grębowie w powiecie tarnobrzeskim, a po wojnie przeprowadziła się do Warszawy.

Popek Pelagia (z domu Niewitecka) urodziła się 13 lipca 1899 roku w Mieścisku w powiecie wągrowieckim. Była córką Bolesława i Pelagii. Wyszła za mąż za Franciszka Popka, który był kupcem zbożowym. Pelagia była nauczycielką. Mieszkała w Osieku Wielkim. W latach 1935 – 1939 była prezeską Kółka Włościanek w Rojewie. Zmarła 28 lutego 1946 roku w Inowrocławiu.

Poradowa Helena w okresie międzywojennym była prezeską Koła Gospodyń Wiejskich w Kruszwicy.

Przygodzińska Aniela Mieczysława urodziła się 14 kwietnia 1918 roku w Michałowie niedaleko Gniewkowa. Była córką Wojciech i Heleny (z domu Lipińskiej). Była współzałożycielką i sekretarką Kółka Włościanek w Gniewkowie.


















Puchała Anastazja (z domu Żuchowska) urodziła się 8 stycznia 1875 roku w Wójcinie koło Strzelna. Była córką Józefa i Julianny. Piastowała funkcję prezeski Kółka Włościanek w Wójcinie. Zmarła 16 grudnia 1957 roku w Wójcinie.

Putz Teresa (z domu Wentzel) urodziła się 20 lipca 1890 roku w Chociczy (powiat Środa Wielkopolska). Była córką Karola i Heleny (z domu Stabrowskiej). Wyszła za mąż za Kazimierza Putza – założyciela Hodowli Nasion im. Kazimierza Putza. W latach 1930 – 1939 pełniła funkcję prezeski Kółka Włościanek w Lisewie Kościelnym. Była również członkinią Koła Ziemianek w Inowrocławiu.

Sikorska Maria ( z domu Skrzydlewska) urodziła się 12 listopada 1888 roku w Żegotkach koło Strzelna. Była ziemianką, córką Feliksa i Haliny (z domu Łyskowskiej). Wyszła za mąż za Włodzimierza Sikorskiego. Przez wiele lat była wicepatronką kółek włościańskich powiatu strzelińskiego. Prowadziła działania dążące do podniesienia edukacji w zakresie gospodarstwa domowego i działalności kulturalnej. Organizowała wystawy i kursy a także współpracowała z innymi organizacjami kobiet wiejskich. Była członkinią Koła Ziemianek. 1939 roku została przez Niemców wysiedlona i zamieszkała w miejscowości Radość pod Warszawą. Zmarła 5 września 1967 roku w Warszawie. Pochowana na cmentarzu powązkowskim.

Skrzydlewska Halina (z domu Mejer) urodziła się 16 maja 1892 roku w Skokówku w powiecie Kościan. Była córką Józefa i Leonii (z domu Żorawskiej). Dnia 30 kwietnia 1916 roku wyszła za mąż za Włodzimierza Skrzydlewskiego – porucznika, żołnierza I wojny światowej, późniejszego organizatora Powstania Wielkopolskiego w powiecie inowrocławskim i strzelińskim, działacza narodowego. Była prezeską Kółka Włościanek w Wójcinie. Za działalność społeczną została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi. Zmarła 30 kwietnia 1972 roku we Wrocławiu i tam została pochowana.

Sucharska Antonina (z domu Ogórkowska) urodziła się 30 kwietnia 1873 roku w Bałdowie. Była córką Michała i Józefy (z domu Baranowskiej). Mieszkała w Sierakówku. W latach międzywojennych była sekretarką Kółka Włościanek w Kościeszkach. Zmarła 4 września 1955 roku w Gniewkowie. Pochowana na cmentarzu w Kościeszkach.

Sucharska Pelagia (z domu Graczyk) urodziła się 12 grudnia 1888 roku w Dziewie w powiecie inowrocławskim. Była córką Andrzeja i Rozalii (z domu Haber). Wyszła za mąż za Władysława Sucharskiego. Przez wiele lat prezesowała Kółku Włościanek w Pieraniu. Zmarła 15 listopada 1950 roku w Bydgoszczy. Pochowana została w Pieraniu.

Wichlińska Justyna (z Trzcińskich) była ziemianką i działaczką społeczną. Urodziła się 2 lutego 1878 roku w Ostrowie nad Gopłem. Była córką Józefa i Anny (z Prądzyńskich). Po ukończeniu Gimnazjum Anastazji Warnke w Poznaniu podjęła się nauki języka polskiego dzieci robotników i włościan w rodzinnym Ostrowie. Wyszła za mąż za Lucjana Wichlińskiego i zamieszkała wraz z nim w majątku Tuczno, które Lucjan objął po swej matce Tekli z Czaykowskich Wichlińskiej. Również działał społecznie zakładając już w 1900 roku Kółko Rolnicze w Tucznie. W nowym miejscu nie pozostała bierna. Z zapałem przystąpiła do pracy społecznej zakładając w Tucznie w 1913 roku Towarzystwo Kobiet Pracujących. Zajmowała się rozbudzaniem świadomości narodowej. Zaangażowała się wraz z całą rodziną (mężem, 18-letnią córką Aleksandrą i dwa lata młodszym synem Józefem) oraz pracownikami w przygotowanie Powstania Wielkopolskiego w powiecie inowrocławskim. Organizowała i dostarczała żywność dla powstańców w Inowrocławiu, a dla rannych powstańców ze Złotnik Kujawskich zaaranżowała punkt opatrunkowy w Rucewie. Po odzyskaniu niepodległości już w 1919 roku założyła w Inowrocławiu oddział Polskiego czerwonego Krzyża i stanęła na czele jako prezeska. Za swą działalność niepodległościową (była również prezeską Komitetu Obrony Śląska) została odznaczona Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Medalem Niepodległości oraz Odznaką 59 Pułku Piechoty Wielkopolskiej. Nadal pracowała społecznie udzielając się w kółkach włościanek, w Związku Obrony Kresów Zachodnich, Powiatowym Komitecie Pomocy Bezrobotnym. Wygłaszała referaty, organizowała kursy szycia, gotowania oraz wycieczki krajoznawcze. Dzięki jej staraniom powstała w Inowrocławiu w 1920 roku Bursa Ziemi Kujawskiej, gdzie mieszkali uczniowie z rodzin robotników rolnych i niezamożnych włościan. W ten sposób umożliwiała im naukę w gimnazjum i szkole wydziałowej. W 1928 roku zmarł jej mąż Lucjan. W 1938 roku została wybrana do Rady Gminnej. Przed II wojną światową włączyła się w nurt przygotowań do obrony kraju, a po wojnie zamieszkała w Inowrocławiu, a następnie w Warszawie. Za pracę społeczną została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarła w Warszawie 11 lutego 1964 roku mając 86 lat. Spoczywa wraz z mężem w rodzinnym grobowcu w Tucznie.

Wielicka Maria z domu Olejnik urodziła się 8 maja 1906 roku w Sierakowie koło Strzelna. Była córką Wawrzyńca i Katarzyny z domu Dominikowska. Pełniła funkcję prezeski Stowarzyszenia Młodych Polek w Kościeszkach. W kwietniu 1931 roku wyszła za mąż za Czesława Wielickiego. Małżonkkowie zamieszkali w Czerlejnku w powiecie Środa Wielkopolska. Była prezeską Kółka Włościanek w Czerlejnie. Od 1963 roku mieszkała w Sierakowie.

Witkowska Eugenia z domu Sroka urodziła się 13 kwietnia 1903 roku w Tworkowej w województwie małopolskim (powiat brzeski). Była córką Michała i Zofii. Później zamieszkała w Racicach, gdzie w latach 1930-1939 była prezeską Kółka Włościanek. Zmarła 31 lipca 1979 roku w Baranowie koło Kruszwicy.

Wojewoda Antonina z domu Olejnik urodziła się 5 kwietnia 1866 roku w Sierakowie. Była córką Józefa I Antoniny. Pełniła funkcję skarbniczki Kółka Ziemianek w Kościeszkach. Zmarła 26 lutego 1931 roku w Sierakowie.

Zabłocka Wincentyna z domu Skotnicka urodziła si ę 19 marca 1897 roku w Janowie w powiecie włocławskim. Była córką Józefa i Janiny z domu Wieszczyckiej. W latach trzydziestych mieszkała w Cieślinie koło Inowrocławia. Była współzałożycielką i wiceprezeską Kółka Włościanek w Kościelcu. Zmarła 27 maja 1969 roku w Wierzenicy niedaleko Poznania.










Zakrzewska Emilia z domu Jażdżewska była ziemianką. Urodziła się 11 marca 1877 roku w Poznaniu. Była córką prawnika Władysława oraz Marii z domu Trąmpczyńskiej. Uczęszczała do prywatnej szkoły średniej, a następnie pobierała nauki w Zakładzie Sercanek SACRE COEUR w Boulogne Sur Mere we Francji. W 1898 roku poślubiła Zygmunta Zakrzewskiego – chemika i doktora filozofii, pasjonata numizmatyki. Zamieszkała z mężem w Rybitwach koło Pakości, a następnie kupili majątek w Mirosławicach, gdzie zamieszkali na stałe. Prowadziła szeroką działalność społeczną w wielu polskich organizacjach i stowarzyszeniach. Dnia 7 marca 1910 roku założyła pierwsze w Polsce Kółko Włościanek w Kościeszkach. Wzorowała się wówczas na istniejących już Kółkach Rolniczych. Przez siedem lat pełniła funkcję prezeski Kółka. Za cel swej działalności stawiała rozwijanie oświaty i umiejętności prowadzenia nowoczesnego gospodarstwa domowego, wprowadzanie postępu, zachęcała do wspólnej pracy i wzajemnej pomocy radą i wiedzą. Uważała, że kobieta powinna stać u boku męża, by być mu pomocną i razem z nim „przyczyniać się do zwiększenia dobrobytu” - mówiła na zebraniu założycielskim. Należała do pionierów pracy organicznej na Kujawach i w Wielkopolsce. Kółko przez nią założone stało się wzorem dla później powstających kółek. Zakrzewska zmarła 2 czerwca 1917 roku w Mirosławicach. Pochowana została na cmentarzu parafialnym w Kościeszkach.

Zakrzewska Maria z domu Pętkowska była ziemnianką. Urodziła się w 1903 roku w Kuśnierzu. Była córką Władysława i Zofii z domu Skrzydlewskiej. Po wyjściu za mąż wraz z mężem Wojciechem zamieszkała w Mirosławicach koło Strzelna. Była synową Emilii Zakrzewskiej. Od roku 1927 do wybuchu II wojny światowej była prezeską, założonego przez teściowa, Kółka Włościanek w Kościeszkach. Była również członkinią Koła Ziemianek w Strzelnie. W czasie II wojny światowej pracowała w służbie pomocniczej AK w Juszczynie koło Makowa Podhalańskiego. Zmarła 26 czerwca 1978 roku w Krosnowicach.

Zakrzewska Zofia urodziła się 16 grudnia 1871 roku w Golinie. Była córką Pawła i Józefy z domu Szułdrzyńskiej, siostra Zygmunta Zakrzewskiego. Przez wiele lat była instruktorką w Szkole Gospodarstwa Domowego Hr. Zamoyskiej w Kuźnicach. W 1917 roku zamieszkała w Mirosławicach, gdzie przez 10 lat pełniła funkcję prezeski Kółka Włościanek w Kościeszkach. Była członkinią Powiatowego Komitetu Związku Obrony Kresów Zachodnich w Strzelnie oraz działaczką Związku Ludowo-Narodowego w Kościeszkach. Zmarła 3 maja 1949 roku w Poznaniu.

Znaniecka Antonina z domu Czaykowska, była ziemianką. Urodziła się 11 czerwca 1835 roku w Łąkocinie. Była córką kapitana wojsk polskich z 1831 roku Piotra i Anny z domu Zawadzkiej. Wyszła za mąż za Hygina Znanieckiego, dziedzica Wymysłowa i Witów. Znana była na Kujawach z działalności charytatywnej. Opiekowała się Żłobkiem i Przytuliskiem w Inowrocławiu. Zmarła 5 kwietnia 1918 roku w Górze i tam została pochowana.

Znaniecka Helena z domu Janta Połczyńska była ziemianką. Urodziła się 20 listopada 1868 roku w Wysokiej (powiat Chojnice). Była córką Adama i Heleny z domu Zabłockiej. Jej mąż, Adam Znaniecki, pochodził z Łąkocina. W 1911 roku założyła Kółko Ziemianek w Inowrocławiu i pełniła w nim funkcję prezeski. W 1913 roku była założycielką Kółka Włościanek w Szymborzu, gdzie pełniła przez wiele lat funkcję prezeski oraz współzałożycielką Towarzystwa Kobiet Pracujących w Szymborzu. Dwa lata później została wybrana prezeską okręgową Kół Ziemianek. Podczas I wojny światowej kierowała akcją zbierania funduszy i odzieży dla bezdomnych dzieci w powiecie inowrocławskim. W 1915 roku zebrano i przekazano w imieniu ziemianek 800 zł na rzecz Żłobka i Przytuliska w Inowrocławiu. W 1936 roku, podczas uroczystości 25 lecia Kółka Ziemianek w Inowrocławiu, otrzymała dyplom członkini honorowej tej organizacji. Zmarła 28 marca 1945 roku w Genewie.

Znaniecka Maria z domu Łada-Bieńkowska była ziemianką. Urodziła się 4 lutego 1896 roku jako córka Witolda i Wandy. Jej ojciec był właścicielem dóbr Szałasy koło Rawy Ruskiej. Maria studiowała w Akademii Przemysłu Artystycznego w Monachium. W 1921 roku poślubiła Józefa Znanieckiego i po dwóch latach zamieszkali w Jarontach koło Inowrocławia. Została wybrana prezeską Kółka Włościanek w Szymborzu oraz sekretarką i skarbniczką Kółka Ziemianek w Inowrocławiu. Od 1931 roku pełniła funkcję prezeską zarządu okręgu kujawskiego Towarzystwa Kobiet Pracujących, a kilka lat później została członkinią zarządu gniazda żeńskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Inowrocławiu. Pełniła również obowiązki sołtysa za co w 1939 roku została aresztowana i osadzona w inowrocławskim więzieniu. Po II wojnie światowej podjęła pracę nauczycielki w szkole odzieżowej w Inowrocławiu. Zmarła 6 kwietnia 1977 roku w Toruniu. Pochowano ją w rodzinnym grobowcu w Górze koło Inowrocławia.








Opracowanie Justyna Grabowska, źródła:

  • H. Łada, Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 1864-1939, Inowrocław 1984.
  • H. Łada, Kółko Rolnicze w Tucznie, Inowrocław 1979 r.
  • Dziennik Kujawski nr 269 z 18.11.1936 r., nr 93 z 23.04.1937 r., nr 194 z 22.08.1936 r., nr 251 z 30.10.1937 r., nr 120 z 26.05.1938 r., nr 71 z 26.03.1939 r., nr 292 z 19.12.1928 r., nr 47 z 26.02.1930 r., nr 289 z 15.12.1931 r., nr 44 z 24.02.1937 r., nr 125 z 30.05.1930 r., nr 126 z 3.06.1938 r., nr 43 z 22.02.1939 r., nr 31 z 9.02.1934 r., nr 236 z 14.10.1938 r., nr 122 z 27.02.1930 r., nr 51 z 2.03.1935 r., nr 70 z 26.03.1937 r., nr 75 z 1.04.1938 r., nr 230 z 7.10.1938 r., nr 224 z 13.09.1930 r., nr 33 z 11.02. 1931 r., nr 28 z 5.02.1932 r., nr 141 z 22.06.1933 r., 271 z 20.11.1936 r., nr 301 z 29.12.1936 r., nr 95 z 24.04.1929 r., nr 294 z 20.12.1930 r., nr 47 z 26.02.1936 r., nr 132 z 7.06.1936 r., nr 34 z 12.02.1937 r., nr 66 z 21.03.1939 r., nr 143 z 24.06.1930 r., nr 122 z 28.05.1933 r., nr 287 z 14.12.1933 r., nr 104 z 10.05.1910 r., nr 250 z 1.11.1934 r., nr 214 z 15.09.1936 r., nr 71 z 11.03.1931 r.
  • Fot. ze zbiorów Nadgoplańskiego Towarzystwa Historycznego.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz