poniedziałek, 23 kwietnia 2018

Ksiądz Bogdan Jaskólski (1937 – 2016)


Ksiądz Bogdan Jaskólski (1937 – 2016)

Ksiądz Bogdan urodził się 23 marca 1937 r. w Kruszwicy. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Gniewkowie. W 1950 r. rozpoczął naukę w Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu. Po ukończeniu liceum w 1954 r. wstąpił do Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Święcenia diakonatu przyjął w gnieźnieńskiej katedrze 12 marca 1960 roku z rąk biskupa Lucjana Bernackiego, a kapłańskie 11 czerwca 1960 roku z rąk kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Wikariusz parafii św. Jana Chrzciciela w Czerniejewie (1960-1961). Następnie kapelan sióstr służebniczek w Pleszewie (do października 1961 r) oraz sióstr dominikanek w Mielżynie (1961-1962). Ukończył studia teologii fundamentalnej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1962-1967), gdzie uzyskał tytuł licencjata.
Powrócił do archidiecezji gnieźnieńskiej, gdzieprzez kolejne lata pełnił posługi: prefekta i wikariusza w bydgoskiej parafii św. Marcina i Mikołaja (1969-1971), wikariusza i duszpasterza akademickiego przy parafii Świętej Trójcy w Bydgoszczy (1971-1978), rektora Kaplicy Bożego Ciała Mniszek Klarysek od Wieczystej Adoracji w Bydgoszczy (1979-1982) oraz proboszcza parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy (1982-2010). Jako proboszcz ks. Jaskólski inicjował wiele prac w kościele parafialnym (remont kościoła w latach 1982-1984), równocześnie w tym czasie (1982 – 1986) wraz z parafianami pobudował Dom Katechetyczny przy pl. Piastowskim, dbał o warunki materialne, pomoc charytatywną i sprawy duchowe parafian. Ksiądz Jaskólski był duszpasterzem kolejarzy, dla których organizował corocznie pieszą pielgrzymkę do kościoła pw. św. Maksymilina Kolbe.
W latach dziewięćdziesiątych XX wieku podjął inicjatywę spotkań rekolekcji wielkopostnych dla bydgoskich środowisk twórczych, medycznych i technicznych, w czasie których w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa gościli m.in. Mieczysław Maliński, Józef Zawitkowski, Edmund Piszcz, dwukrotnie dominikanina o. Jan Góra, Jan Tyrawa, Karol Meissner, Stanisław Wielgus oraz Jacek Salij.
Przez dwie kadencje był dziekanem Dekanatu Bydgoszcz II, był pierwszym prepozytem Kapituły Bydgoskiej pw. Matki Bożej Pięknej Miłości przy kolegiacie bydgoskiej (mianowany 5 IX 1993 r.), a następnie kanonikiem Kapituły Katedralnej Diecezji Bydgoskiej.
Zmarł w Poznaniu, 19 czerwca 2016 r. pochowany na bydgoskim Ludwikowie.
Oprac. Bartłomiej Grabowski, źródła:
Fot. Wiesław Janowski [w:] http://tygodnikbydgoski.pl

niedziela, 15 kwietnia 2018

Ile cukru spożywano na Kujawach 100 lat temu?


Kujawy słynęły z produkcji cukru. Ile cukru wyrabiały w ciągu roku kujawskie cukrownie ponad 100 lat temu, gdy przemysł maszynowy stawiał dopiero pierwsze kroki?

Konsumpcja cukru powiększała się z roku na rok. W 1894 r. w krajach zachodnich, dla przykładu w Niemczech, przeciętne spożycie cukru wynosiło 20 funtów cukru na głowę. Podobne statystyki podawały ówczesne media o kujawskim regionie.

Pod koniec XIX wieku, na Kujawach działało sześć cukrowni tj. Kruszwica, Szymborzu, Janikowie, Pakości, Tucznie i w Wierzchosławicach, Wyrabiały razem mniej więcej 1,150,000 centarów cukru. Według statystyk cukru mogło starczyć na rok na 5,800,000 głów. Dla samych Kujaw, które liczyły około 80,000 mieszkańców cukru nie zabrakłoby na 70 lat. W Inowrocławiu liczącym wówczas 16,000 mieszkańców, cukru wyrabianego w cukrowniach przez rok starczyłoby na 350 lat podawał Dziennik Kujawski z 17 kwietnia 1894 r.

Oprac. Bartłomiej Grabowski, na podstawie: Dziennik Kujawski z kwietnia 1894 r.

wtorek, 3 kwietnia 2018

Średniowieczni dziedzice Wronowych, Galiszewa i z Mietlicy

Pierwszym wzmiankowanym w źródłach dziedzicem Wronowych był Wincenty. Występował w źródłach między 1420-1436 r.  Kolejnymi dziedzicami Wronowych byli: Piotr, Jan i Mikołaj, Świętosław, wzmiankowani w kartach księgi ziemskiej kruszwickiej w latach czterdziestych XV wieku.

W parafii Skulsk, we wsi Galiszewo dziedziczył pewien Stanisław z Ruszkowa. W związku z posiadanymi długami, zastawił on Galiszewo sędziemu inowrocławskiemu Jarosławowi z Sadlna z rodu Pomianów. Stanisław pochodził prawdopodobnie z rodu Pomianów, który swoje majątki posiadał w radziejowskim i brzeskim. 

Mietlica to bardzo stara osada w pobliżu Kruszwicy. Należy do parafii Ostrowo, w latach czterdziestych XV wieku poświadczony był Jan, dziedzic w Rudzku i Sadlnie. Pochodzenie tego dziedzica przypisuje się rodowi Jasionów. W księgach z pierwszej połowy XV wieku znajdujemy jeszcze zapiski o: Jakuszy z Mietlicy, Piechny, Święszku i wdowy po nim Świętochny, która wspólnie z córkami Eleną i Grzymką procesowała się o trzecią część Mietlicy z niejaką Świętochną z Witkowic.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, ź: Z Dziejów Pogranicza Kujawsko-Pomorskiego III, Strzelno-Kruszwica 2015, pod red. D. Karczewski i M. Wilczak-Karczewskiej, publikacja J. Karczewska pt. Rody rycerskie w okolicy Kruszwicy i ich majątki w późnym średniowieczu, s. 47; J. Karczewska, Własność szlachecka na pograniczu wielkopolsko-kujawskim, s. 155; S. Szybkowski, Ród Cielepałów, Studium genealogiczne, Gdańsk 1999, s. 47-48.