sobota, 19 sierpnia 2017

Kościeszki par. pw. św. Anny - mała galeria





Kościół, wieś wzmiankowana już w 1271 r., niegdyś siedziba rodu Kościeszów herbu Lis. Parafię erygowano w 1 poł. XIII w. Obecny kościół zbudowany został w 1766 r. z fundacji Franciszka Wysockiego, wojskiego radziejowskiego, staraniem proboszcza Floriana Ostromęckiego. Kościół barokowy, ma zrębową, drewnianą konstrukcję, stoi na kamiennej podmurówce. 

Do parafii należą wsie: Baranowo cz., Chrosno, Dobsko, Golejewo, Gopło, Kościeszki, Krzywe Kolano, Lachmirowice, Lubstówek, Rzeszyn, Rzeszynek, Siemionki, Sierakowo, Sierakówek, Włostowo. Około 1700 mieszkańców.


Zabytki: ołtarz główny z 1770 r., figura św. Anny z Dzieciątkiem XVI w. Budynek plebani z XIX w. Cmentarz, założony w 1900 r.


Proboszczowie po 1945 r.:
ks. Jan Szczepański 1945-1954;
ks. Antoni Musiał 1954-1969;
ks. Bogdan Banaszak 1969-1979;
ks. Alfons Smoliński 1979;
ks. Jan Janiak 1979-1982;
ks. Zygmunt Kosowski 1982-2001;
ks. Henryk Ląg 2001-2017;
ks. Przemysław Warchał od 1.09.2017 r.




Fot. archiwum Nadgoplańskiego Towarzystwa Historycznego, stan z 14 sierpnia 2017 roku. Źródło: http://kruszwicahistoria.blogspot.com/2015/08/krotka-historia-parafii-pw-sw-anny-i.html

wtorek, 15 sierpnia 2017

Stacja kolejowa Chełmce

Przez Chełmce przebiega linia kolejowa Gdynia-Zduńska Wola (odcinek Zduńska Wola-Inowrocław został otwarty 1 marca 1933 r.), także Gdynia-Górny Śląsk. Zabytkowy dworzec znajduje się w Chełmcach, za Morgami. 4 lipca 1924 r. Władysław Grabski podpisał umowę z Konsorcjum Francusko-Polskim. Niegdyś odbywał się ruch pasażerski, dziś przez wieś przejeżdżają już tylko pociągi towarowe. Magistralę węglową rozbudowano w latach 1926-33. Była to największa i najnowocześniejsza inwestycja II Rzeczypospolitej. Magistrala łączyła Górny Śląsk z Wybrzeżem Bałtyku. W czasie II wojny światowej na terenie dworca spadła bomba – opowiadają mieszkańcy Chełmc.

Chełmce to niewielka stacja pośrednia, położona na 295. kilometrze linii. Posiada 4 tory główne, z których 3 znajdują się przy dwóch niskich peronach. Perony nie są obecnie używane w ruchu pasażerskim - ruch pociągów regionalnych od szeregu lat nie jest prowadzony. Oprócz torów głównych na stacji istnieją jeszcze tory boczne nr 6, 8 i 18, możliwe do udostępnienia na zasadach ogólnych. Ruch pociągów prowadzony jest przez nastawnie "Ch" i "Ch1", które posiadają urządzenia mechaniczne scentralizowane z sygnalizacją świetlną, przy czym wszystkie rozjazdy w torach głównych zasadniczych i dodatkowych (z wyjątkiem rozjazdów prowadzących na tory boczne) posiadają napędy elektryczne. Nastawnia wykonawcza obsługuje ponadto rogatki na przejeździe kolejowym.

Dworzec nadal stoi, funkcjonuje jednak tylko linia głównie to przewozu towarów.


Źródła: Kotlarz Grzegorz: Budowa bydgoskiego odcinka magistrali węglowej Herby Nowe – Gdynia w latach 1928-1930. [w:] Kronika Bydgoska XXI (1999). Bydgoszcz 2000. Lijewski Teofil: Geografia transportu Polski. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne. Warszawa 1977; http://kruszwicahistoria.blogspot.com/2015/05/zarys-historii-parafii-pod-wezwaniem-sw.html https://semaforek.kolej.org.pl/wiki/index.php/Che%C5%82mce
https://pl.wikipedia.org/wiki/Che%C5%82mce_(stacja_kolejowa) Fot. Archiwum Nadgoplańskiego Towarzystwa Historycznego, Stacja kolejowa Chełmce, gmina Kruszwica, stan 13.08.2017 r.

niedziela, 13 sierpnia 2017

Kino „Ziemowit” w Kruszwicy przed II wojną światową

Kino „Ziemowit” powstało w 1927 r. Początkowo mieściło się w sali cukrowni. Posiadało 100 miejsc siedzących i 150 stojących. Seanse odbywały się 4 razy w tygodniu tj. 2 razy w sobotę i 2 razy w niedzielę.

Później Kino rozbudowano na teatr, w którym odbywały się gościnne występy Teatru Popularnego z Bydgoszczy, Warszawskiej Opery Objazdowej, Warszawskiego Teatru Objazdowego, Teatru Poznańskiego, Teatru Ziemi Pomorskiej w Toruniu, Teatru Zdrojowego z Inowrocławia czy nawet Opery Lwowskiej. Repertuar obejmował sztuki teatralne, opery i operetki.

Co można było obejrzeć w kruszwickim kinie?

Kino-Teatr „Ziemowit wyświetlał film pt. „Pochodnia”. Film to arcydzieło osnute na tle wielkiej rewolucji francuskiej – Dziennik Kujawski nr 65 z 1932 r.

W sobotę i niedzielę 1934 roku Kino-Teatr Ziemowit wyświetlił: monumentalny dramat miłosny w Alpach pt. „Tragedia na Mont Blanc”. Wstrząsające przeżycia strażnika meteorolocznego. Film oczarował widzów i wzruszał najtwardsze serca – jak pisał Dziennik Kujawski z czerwca 1934 roku. Film można było obejrzeć w godzinach wieczornych: 18:30 i 20:30, a także rankiem o 8:30.

Wyświetlany był film pt. „Jakichi Drwal” i jego największa ofiara. Pierwsze arcydzieło produkcji japońskiej w Polsce z udziałem najgenialniejszych aktorów świata. Recenzja Dziennika Kujawskiego nr 125, z 1932 r.: „Bajkowa wprost dekoracja zachwycać będzie widzów”.

Repertuar Kino-Teatr „Ziemowit” (Dziennik Kujawski 1934 r.) wyświetlał w kwietniu "najwspanialsze dzieło świata, które wzbudziło niezmierne zainteresowanie" pt. „Mata Hari” z Gretą Garbo. Seans odbywał się w niedzielę i poniedziałek o godz. 6 i 8 wieczorem.

Dzienni Kujawski z 1936 r. pisał – Kino „Ziemowit” wyświetla film z życia pięściarza pt. „Bokser i Duma”.

Wiadomości z Kruszwicy (Dziennik Kujawski 1937 nr 54): Kino „Ziemowit” wyświetliło o godz.8:00 film „Wiedeń Szaleje”.


Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: Dziennik Kujawski, Kruszwica Zarys Monograficzny, pod red. J. Grześkowiaka, Toruń 1965 r.


środa, 9 sierpnia 2017

Mała wystawa nad Jeziorem Gopło

Od kilku dni kruszwiczanie mają okazję obejrzeć wystawę fotograficzną w barze Sztormówka nad Gopłem (Półwysep Rzępowski-Cypel). Wystawę zorganizowało Nadgoplańskie Towarzystwo Historyczne. Fotografie przedstawiają Kruszwicę na dawnych i współczesnych fotografiach: zabytkowe obiekty, nieistniejącą już fabrykę win Makowskiego, wioślarzy, czy cukrownie.
Mamy nadzieje, że tych kilka zdjęć umili plażowiczom i turystom odpoczywającym na plaży okres wakacyjny. Zapraszamy.

niedziela, 6 sierpnia 2017

Pałac w Polanowicach - galeria

Wizyta Towarzystwa w Polanowicach. Mieliśmy przyjemność zwiedzić pałac, który udostępnił nam właściciel p. Piotr Badziąg. P. Piotr zajmuje się rekonstrukcją dawnego pałacu. Budynek, zwłaszcza biblioteka i sala koncertowa wywarły na członkach NTH ogromne wrażenie. 

























Serdecznie dziękujemy za możliwość zwiedzenia zabytku.
Nadgoplańskie Towarzystwo Historyczne - 23.07.2017 r.