Pogotowie Wojenne Ziemi Kujawskiej - powstanie PCK Kruszwica

W Kruszwicy przy ulicy Rybackiej istnieje ośrodek zdrowia, którego historia sięga pierwszej połowy XX wieku. Wybudowano go w 1948 r. wówczas posiadał 8 izb mieszczących poradnie: dzieci zdrowych . Dzieci chorych, dla kobiet, dentystyczną i sportowo-lekarską. Krótko po II Wojnie Światowej urzędowało w ośrodku trzech lekarzy medycyny, 2 lekarzy stomatologów i 1 technik dentystyczny. Na terenie miasta działała również apteka, założona około 1860 r. Po wojnie pracowało w niej 2 farmaceutów.

Początek służby zdrowia, Polskiego Czerwonego Krzyża związane są z wojskiem. Już 8 listopada 1918 r. powstała organizacja, która dała mocny fundament pod późniejszy PCK. Nosiła nazwę Pogotowia Wojennego Ziemi Kujawskiej i zajmowała się niesieniem pomocy rannym żołnierzom i cywilom.

Powołanie PWZK na Kujawach przypisuje się Marii Kretowskiej. Dzięki niej spotkali się przedstawiciele ziemiaństwa i miejskiej inteligencji, aby utworzyć Pogotowie Wojenne. Pierwszą Prezeską była Anna Boye, a spotkanie miało miejsce we Włocławku.

W 1918/19 r. PWZK niosła pomoc materialną - odzież, koce, żywność, lekarstwa, a także różne formy szkolenia dla działaczy i wolontariuszy, by wiedzieli, jak tę pomoc najskuteczniej nieść. Z pomocy tej korzystały pułki na froncie wojennym.

Po zatwierdzeniu przez rząd statutu Polskiego Towarzystwa Czerwonego Krzyża na zebraniu konstytucyjnym 27 kwietnia 1919 wybrano Zarząd Główny, prezesem został Paweł Sapieha, a po jego rezygnacji Helena Paderewska.

W czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 r., w punkcie odżywczym posiłek otrzymało kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy, a także wydano w tym czasie, wojsku walczącym w okopach, środki opatrunkowe i żywność.

*Opracowanie Bartłomiej Grabowski na podstawie Kruszwica zarys monograficzny, pod. red. J. Grześkowiaka, Toruń 1965.

**Fotografie ze zbiorów NTH