Literatura rycerska, która niewątpliwie pełni rolę zaledwie części składowej literatury średniowiecznej, czytelnik może odbierać jako osobliwą i w pełni określoną strukturę kulturalną sztuki.
Wytyczona swoimi ramami oraz określonymi zasadami pozwala na dokładne jej studiowanie, oraz wyciągnięcie odpowiednich z niej wartości. Literatura rycerska przyczyniła się bowiem do kształtowania wartości. Wprawne oko czytelnika oraz studenta średniowiecznej literatury, bez wahania przyjmie za jeden z jej sukcesów rozwijanie wartości istotnych tj. miłość czy roztropność.
Literatura rycerska ma więc charakter moralny oraz postępowy w zakresie rozwoju moralnego społeczeństwa. W tytule niniejszego akapitu nie bez powodu pozwoliłem sobie wskazanie wydzielenia literatury rycerskiej z literatury średniowiecznej. Jest to proces jak najbardziej wskazujący na uniwersalny styl oraz osobliwy, wyjątkowy charakter.
W jej centrum pozostawał rycerz, podmiot epiki rycerskiej. Ten sam, którego czyny powszechnie propagowane będą kształtowały pewien, określony wzór. Przyjęty przez współczesne społeczeństwo będzie uchodził za nieskazitelnego człowieka honoru, walczącego tylko w słusznej sprawie, nader gotowego do wyrzeczeń oraz poświęceń. Rozwijając taką myśl czy czytelnik poznał jakiś inny wzór rycerza średniowiecznego? Nie. Literatura rycerska przyjęła za swoje zadanie kreować wizerunek człowieka uczciwego i dobrego.
Literatura będąca jedną z wielu gałęzi kultury ma tę jedną możliwość uwiecznienia (dawniej miała udział także w kwestii ustanawianiu wzorców kulturalnych) określonego czasu oraz miejsca. Dzięki takiej możliwości mamy okazję prześledzić, jak wyglądać mogła w najprostszym rozumieniu przeszłość epoki średniowiecza.
Ważnym dla literatury rycerskiej wydaje się też nie tylko uczestniczenie w kształtowaniu postaw, ale także kreowanie konwencji, którą powinien wypełnić „obywatel” średniowiecza. Stąd zapewne wskazanie i zachęcanie do naśladownictwa nawet najmniejszych zachowań rycerskich. Ujęcie te pozostawia nas z pytaniem: Czy literaturę rycerską nazwać możemy jednym z poradników ludzi średniowiecza? Rycerz, podmiot, na którym skupiamy się studiując literaturę okazuje się być człowiekiem obarczonym licznymi obowiązkami.
Konwencja żąda od niego wiele. Honor, męstwo („…hańba temu, który wprzód nie sprzeda się drogo”), rycerskie rzemiosło, nadludzka siła, czysta, oddana ideałowi wierności miłość oraz przyjaźń sprawiają, że rycerz (jeśli tylko daje rade, udźwignąć taki bagaż moralnych wyzwań) staje się jednostką ważną, o ile nie najważniejszą w epoce średniowiecza.
Zawsze stojący na straży lojalności wobec władcy oraz Boga- ideał człowieka. Dalszy zarys ogólnych stwierdzeń epoki będzie rozwijany w kolejnych akapitach. Znaczna część pracy natomiast poświęcona została opisaniu utworów literatury europejskiej, w małym natomiast polskiej. Opisane zostały wybrane utwory z kanonu literatury rycerskiej.
Koniec części I.
Fragment pracy naukowej "Literatura rycerska: gatunki, utwory i recepcja twórczości wśród rycerzy", autor: Przemysław Bohonos
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz