Wzgórze 593

Na początku 1944 roku wojska alianckie walczące na południu Włoch dotarły do linii umocnień niemieckich, zwanych „linią Gustawa”. Znajdował się tam masyw górski Monte Cassino z klasztorem ojców Benedyktynów. Szczyt ten próbowano zdobyć już w styczniu 1944 roku.

Masyw zaatakowali najpierw Amerykanie, zajęli miasto Cassino, wioskę Caira oraz wzgórze 593. Zostali jednak wyparci ze wzgórza. Walki toczyli również Francuzi, Nowozelandczycy, Brytyjczycy i Hindusi. Natarcia te kończyły się jednak niepowodzeniem i dużymi stratami sił alianckich.

Na linię frontu został skierowany II Korpus Polski pod dowództwem gen. Władysława Andersa. Atak Polaków rozpoczął się 11 maja 1944 roku szturmem batalionów Dywizji Kresowej w kierunku wzgórza 575 i 601. W tym czasie Dywizja Karpacka nacierała na wzgórze 593 w kierunku okrążenia klasztoru. Kolejne natarcie nastąpiło 16 maja i już 17 maja udało się złamać opór Niemców. Dnia 18 maja karpatczycy zajęli wzgórze 569 oraz Masseria Albanete. Żołnierze z 12 Pułku Ułanów zdobyli Górę Klasztorną i zatknęli na gruzach klasztoru proporczyk pułku. Później zawieszono flagi polską i brytyjską. Nie było to jednak koniec bitwy, choć przełamanie Linii Gustawa umożliwiło zdobycie 25 maja miasteczka Piedimonte, masywu Pizzo Corno oraz wzgórza Monte Cairo. Dzięki udanemu polskiemu szturmowi i zdobyciu Monte Cassino, droga na Rzym, po prawie półrocznych próbach przedarcia, stanęła przed aliantami otworem.

Opracowanie Justyna Grabowska na podstawie: Dzieje Polski, Atlas Ilustrowany, red. Witold Sienkiewicz, wyd. Demart, Warszawa 2008. Fot. Dzieje Polski, Atlas... Bitwa pod Monte Cassino, s. 428.