Roman Marcinkowski (1847-1929)

Roman Marcinkowski, aptekarz, działacz społeczny, urodził się 1 sierpnia 1847 roku w Poznaniu. Syn Kazimierza i Jadwigi z domu Listewskiej. Uczęszczał do Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. Studia Farmaceutyczne odbył w Berlinie. Jego żoną była Maria Delizot – Francuska, którą poślubił w 1904 roku w Poznaniu. Od 1905 roku zamieszkał w Kruszwicy.

Obok pracy zawodowej pracował również społecznie. Był długoletnim prezesem Rady Nadzorczej Banku Ludowego, członkiem Rady Miejskiej, a od 1913 roku członkiem Magistratu i zastępcą burmistrza.

Na przełomie lat 1918/1919 pełnił początkowo obowiązki kontrolera niemieckiego burmistrza, a następnie został pierwszym polskim burmistrzem miasta Kruszwicy. Członek Rady Ludowej w Kruszwicy i Powiatowej Rady Ludowej w Strzelnie. Współorganizator polskiej władzy administracyjnej na terenie miasta. Po I wojnie światowej, jako członek Rady Miejskiej i Wydziału Powiatowego, przyczynił się do rozwoju swojego miasta, a jako członek miejskiej i powiatowej Rady Szkolnej przyczynił się również do zorganizowania i rozwoju polskiego szkolnictwa.

Był prezesem zarządu miejskiego i sekretarzem zarządu powiatowego Związku Obrony Kresów Zachodnich, prezesem Związku Ludowo-Narodowego i członkiem Towarzystwa Powstańców i Wojaków. Zmarł 13 lipca 1929 roku w Kruszwicy.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła:

• Akta Starostwa Strzelińskiego sygn. 77 k. 9-16 Spis Związków i Towarzystw na terenie miasta Kruszwicy z 28.II.1924 r.
• Akta Miasta Kruszwicy sygn. 597 Burmistrz do Wojewody z 1929 r.
• Akta Starostwa Strzelińskiego sygn. 80 k. 279 Magistrat do Starostwa z 4.V.1921 r.
• Śp. Roman Marcinkowski. W: Dziennik Kujawski nr 166 z 21.VII.1929 r.
• Wacław Sołtysiak. Przyczynek do historii powstania wielkopolskiego 1918/1919 w Kruszwicy. Września 1936 r. (maszynopis) s. 2 i 3.
• H. Łada, Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 1864-1939, Inowrocław 1984.
• K. Hewner, Kolegiata śś. Piotra i Pawła w Kruszwicy, Świadek dziewięciu stuleci, Kruszwica 1998.
• Fot. Archiwum NTH, P. Bohonos - Wieża Kazimierzowska w Kruszwicy XIV w.
• Fot. ze zbiorów NTH, mogiła Marcinkowskich na cmentarzu kolegiackim w Kruszwicy.